Dr. Dmitriy Oparin (Universität Bordeaux Montaigne (CNRS))

Günümüz Rusya’sında Orta Asyalı göçmen mollalarda görev ve bağlılık

Antropolog Dr. Dmitriy Oparin’in araştırma ilgisi hem din ve hareketliliğe hem de Rusya’daki etnik ve dinsel çeşitliliğe yoğunlaşmaktadır. Araştırmacı Rusya Federasyonu’nun çeşitli bölümlerindeki İslam ve göç süreci üzerine çalıştı. Orient-Institut Istanbul’un desteğiyle Asian Ethnicity dergisi için “Orta Asyalı Göçmen Mollalarda Görev ve Bağlılık” başlıklı bir makaleyi tamamlama ve yeniden gözden geçirme imkânı elde etti. Çalışma, araştırmacının güneydoğu Sibirya bölgesi İrkutsk’da Kırgız ve Tacik göçmenlerle yürüttüğü, genişleyen saha araştırmasına dayanıyor. Araştırmanın odak noktasını, yerel cemaatin inanç yaşamında aktif bir rol oynayan, belli ritüeller uygulayan, kadın ve erkek inanç kardeşlerine danışmanlık yapan ve büyük bir toplumsal sermayeye sahip olan Orta Asya mollalarının toplumsal konumu, dinsel pratikleri ve görüşleri oluşturmaktadır. Bulundukları şehrin camisinde resmi bir pozisyonları olmadığı halde, mollalar cemaat üyelerinin dinsel gündelik yaşamının inşasında hatırı sayılır bir rol oynamaktadır. Oparin mollaların o sıradaki resmi imam ve yerel Müslüman çevreyle kurduğu farklı ilişkileri inceliyor. Vardığı sonuç, Orta Asya mollalarının ruhani otoritesinin esas olarak bilgiye ve dini tecrübeye, bu bilgi ve bağlılığın imama iletilmesi doğrultusunda bir görev duygusuna dayandığı yönündedir. İrkutsk’daki Orta Asya
mollaları imamla karşılıklı bir saygı ilişkisi yürütmektedir. Bunlardan bazıları camideki Müslüman şûranın üyesidir ve yerel cemaatin acil sorunlarının çözümünde imamla birlikte çalışmaktadır. İmam onlara camide belli ritüelleri uygulamaları, çocuklara tevcidli Kur’an öğretmeleri için izin vermekte ve onlardan sık sık namaz kıldırmalarını istemektedir. Buna karşılık mollalar imama bağlılık göstermekte, ondan tam bir saygıyla söz etmektedirler ve
yeri geldiğinde çatışmalarda tarafını tutmaya hazırdırlar. Yine de karşılıklı bağlılık ve saygı Orta Asya mollalarının aynı zamanda belli bir ölçüye kadar bağımsızlık temelini oluşturmaktadır. Cami imamının resmi desteği onlara büyük bir eylem alanı açmakta ve cemaatin gözünde onların eylemlerini meşrulaştırmaktadır. Dr. Dmitriy Oparin antropologtur. İlkbahar 2022’ye kadar Moskova’da Higher School of Economics’de ve Rus Bilimler Akademisi’nde çalıştı. Oll’da konuk bilimci olarak konaklama sürecinin ardından Bordeaux Montaigne Üniversitesi Laboratory Passage’daki (CNRS) yeni görevine başladı.