Orhun Yalçın (Ludwig-Maximilians-Universität München, Yakın ve Orta Doğu Araştırmaları Bölümü)
19. yüzyılda Artvin ve Kars tarihi
The cover of the petition written from Artvin on March 26, 1869 to Bishop Mesrob who was head of the Armenian Episcopate of Trebizond. Archives of the Patriarchate of Istanbul, Nubar Library, Paris.
Osmanlı İmparatorluğu’nda 19. yüzyıl, kapitalizmin kök salmaya başladığı, modern devlet mekanizmalarının kurulduğu dönem olarak bilinir. Bu modernleşme adımları kapsamında 1839 Gülhane Hatt-ı Hümayunu ve 1856 Islahat Fermanı’nda İmparatorluk Hristiyan ve Yahudilerin can, mal ve ırz güvenliğinin sağlanacağının sözünü de vermiştir. Ancak Tanzimat’ın taşradaki pratiklerinin kâğıt üzerindekinden farklı olduğu görülmektedir. İmparatorluğun çeşitli coğrafyaları için detaylı araştırma ve incelemeler yapılmış olmasına rağmen Artvin ve Kars bölgesi Tanzimat tarihçilerinin ilgisini çekmemiştir. Oysaki, Artvin ve Kars, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya İmparatorluğu arasında sınır bölgesi olması ve merkezden uzak olmasıyla modernleşmenin çok uluslu bir imparatorlukta nasıl karşılık bulduğunu anlamak açısından ilgi çekici ve önemli bir konuma sahiptir. Tanzimat tasavvurları sınır bölgesi olan Artvin ve Kars’a ne zaman ulaştı? Ulaşan tasavvurlar nasıl uygulandı? Bölgenin ana paydaşlarından olan Ermenilerin bu pratiklerle ilişkisi nasıldı? Tanzimat bölgedeki ticareti, idari işleyişi ve güç ilişkilerini nasıl etkiledi?
Orhun Yalçın doktora tezi kapsamında 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda Tanzimat döneminde Artvin ve Kars bölgesindeki Ermenilerin sosyoekonomik, kültürel ve politik koşullarını araştırmaktadır. Bu proje İstanbul Ermeni Patrikhanesi Arşivleri ve Osmanlı Arşivleri’ndeki Ermenice, Osmanlı Türkçesi ve Fransızca birincil kaynaklar ışığında Artvin ve Kars’taki Ermenilerin Tanzimat’taki gelişmelerle ilişkisini ve modernleşmenin bu bölgede nasıl tezahür ettiğini anlamaya çalışmaktadır. Bu kapsamda taşradakilerin sesine kulak vererek Tanzimat tarih yazımına katkıda bulunmayı hedeflemektedir.