Elena Panayi (University of Cyprus)
Osmanlı kadın șairleri ve tarikatlar: Osmanlı Divan Şiirinde etkileșim unsurları

Osmanlı kadınları genellikle kamusal hayattan uzak tutuldukları nedeniyle haklarında bulabildiğimiz kaynak malzeme oldukça sınırlıdır. Osmanlı kadın şairlerinin yaşamları ve eserleri için ana kaynak şairlerin biyografik sözlükleridir (tezkire). Onlar sayesinde, en çoğu 18. ve 19. yüzyıllarda yaşamış olan 50 dolaylarında kadın şairini bilmekteyiz.

Proje, 18. ve 19. yüzyılda yaşamış olan sekiz Osmanlı kadın şairine odaklanmaktadır. Bu şairlerin hepsi de bir veya birden fazla tarikatın üyesiydi: Sıdkî Hanım (Bayramî, öl.1703), Tevhîde Hanım (Mevlevî, öl. 1847), Leylâ Hanım (Mevlevî, öl. 1848), Şeref Hanım (Kadirî/Mevlevî, 1809–1861, Sırrî Hanım (Kadirî, 1814–1877), Âdile Sultân (Nakșîbendi, 1826–1899), Feride Hanım (Şa’banî, 1837–1903) ve Hatice Nakiye Hanım (Mevlevî, 1845–1879). Bu şairlerin biyografileri ve eserleri üzerine yapılan detaylı bir çalışmaya dayanarak, proje aşağıdaki soruların cevaplarını bulmayı amaçlamaktadır: Bu şairlerin tarikatlarıyla araları nasıldı? Şairlerin tarikat üyesi olmaları sanatlarını etkiledi mi? Bu sorunun cevabı evet ise, etkiler neydi? Erkeklerin egemen oldukları ve bir hayli kalıplaşmış Osmanlı şiir geleneğinde kadının sesi çıkabilmiş midir?