Dr. Ambra D’Antone (The Warburg Institute – School of Advanced Study – University of London)

Belleğin Azmi

Sürrealizm ve modern sanat tarihçiliğinin kesişim noktasında yer alan bu proje, 1930-1960 yılları arasında Türkiye, Lübnan ve Suriye’de sanat tarihi yazılarında yinelenen önemli dilsel temaların ve eleştirel terimlerin ortaya çıkışını gösteriyor. Özellikle kalıcı bir kavram ‘surréel‘ idi: Sürrealist söylemlerden tercüme edilen eleştirel bir terim, bu bölgenin sanat tarihçiliğindeki surréel, sanat eserlerine mevcut tarihsel koşullarının ötesine geçme, geçmişe veya geleceğe uzanma ve coğrafi sınırların ötesinde, farklı bireyleri ve sanat eserlerini ortak estetik ve felsefi amaçlar altında birbirine bağlar. Bu çevrelerde surréel, sanat yapma ve rasyonalist epistemler arasındaki tek anlamlı ilişkiyi karmaşıklaştırdı ve sanat tarihçileri tarafından, politik ve milliyetçi tartışmaların motive ettiği ulusal sanat üretimlerini “yeniden yazma”, canlandırma veya başka bir şekilde yazılı olarak yeniden dolaşıma sokmaya çalışan projelerde kullanıldı.. Farklı çıktılarda, projenin vaka çalışmaları şunları içerir: 1940’ların Suriye’sinde Sürrealist bir söz dağarcığının bilimsel metodolojiler kanalıyla ifade edilme imkânını bulması; 1940’ların Türkiye’sinde Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun (1886-1978) gölge tiyatrosu üzerine yazıları; Mazhar Şevket İpşiroğlu’nun (1908-1985) yazılarında bir Türk ‘Kulturgeschichte’ formülasyonu.

Dr. Ambra D’Antone, Sürrealizm ve Modernizm tarihçisidir ve özellikle yirminci yüzyılın başlarından ortalarına kadar Türkiye, Suriye ve Lübnan tarih yazımına odaklanmaktadır. Doktorasını Courtauld ve Tate’te tamamlayan D’Antone, şu anda Londra’daki Warburg Enstitüsü’nde Max Weber Vakfı ile işbirliğinde yürütülen Bilderfahrzeuge Uluslararası Araştırma Projesi’nde Araştırma Görevlisi olarak çalışmaktadır. Son yayınları arasında “Looking Past: Turkish Surrealism in Translation”, Surrealism in North Africa and Western Asia: Crossings and Encounters. Editörler Monique Bellan ve Julia Drost (Ergon, 2021) ve “Taking Time: Fateh Moudarres’s Works on Paper and Syrian Chronology between Modernity and Contemporaneity”, Hiwar: Sense and Intuition. Editörler: Mouna Atassi ve Shireen Atassi (Kaph Books, 2022). Dr. D’Antone halen Orient-Institut İstanbul’da Gerald D. Feldman doktora sonrası bursiyer olarak çalışmaktadır.

Foto: Kıvanç. İstanbul, Turkey – İstanbul Toys Museum ( Karagöz ve Hacıvat), CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4092519